Magdalena Ciechowska - Paradygmatyczne przemiany poglądów Jana Władysława Dawida. Od pozytywizmu po mistycyzm
Pozytywizm i ścisłe patrzenie na metodę – zawsze i wszędzie – czy też miłość dusz ludzkich? Współpraca z wielkimi ówczesnego świata w zakresie psychologii doświadczalnej oraz wyznania o pragnieniu religijnego doświadczenia zaświatów. Uczestnik seansów spirytystycznych i zapalony antyklerykał. Kim był Jan Władysław Dawid, z którego dorobku współcześni pedagodzy wciąż czerpią garściami? Biografie niewielu mistrzów odzwierciedlają tak odległe paradygmaty, które znajdują swoje odbicie w twórczości naukowej. Określany jako uczony bez katedry, pozostawił po sobie kilkaset publikacji, po które pedagodzy sięgają do dziś. Wcześnie ukierunkowane poglądy w duchu pozytywizmu pod koniec życia, za sprawą tragicznej śmierci żony, zmieniają się w doświadczenia mistyczne. Badacze jego biografii i dorobku spierają się, czy droga owych przemian paradygmatycznych była ciągła, czy też nastąpiła gwałtowna zmiana. Artykuł przedstawia tę drogę, która nie jest ukazywana w toku kształcenia studentów. Tymczasem, aby właściwie zrozumieć studiowaną literaturę, konieczne jest poznanie jej twórcy.
Paradigmatic Transformations in the Views of Jan Władysław Dawid: From Positivism to Mysticism
Positivism and a strict approach to method – always and everywhere – or love of human souls? He was a collaborator with leading figures in experimental psychology, confessed a desire for a religious experience of the afterlife, and was a participant in spiritualist séances and an avid anti-cleric. Who was Jan Władysław Dawid, whose achievements contemporary educators still draw from? The biographies of few masters reflect such distant paradigms that are reflected in scientific work. Described as a scholar without a chair, he left behind several hundred publications that educators still use today. His early views in the spirit of positivism, at the end of his life, due to the tragic death of his wife, turn into mystical experiences. Researchers of his biography and achievements argue whether the path of these paradigmatic changes was continuous or whether there was a sudden change. The article presents this path, which is not shown in the course of students’ education. Meanwhile, in order to properly understand the literature being studied, it is necessary to know its creator.
Pobierz plik PDF.
Słowa kluczowe:
mistyka, mysticism, Jan Władysław Dawid, positivism, pozytywizm