Sławomir Chrost - Pedagogiczne implikacje humanizmu personalistycznego Wincentego Granata
Sługa Boży ks. prof. Wincenty Granat reprezentował nurt personalizmu chrześcijańskiego, ukazujący centralną rolę człowieka ze względu na wolę Bożą (motyw teologiczny) i wyjątkowość bytową (motyw filozoficzny). W personalistycznym humanizmie chrześcijańskim Granata da się zaobserwować coś, co można umownie nazwać paralelizmem antropo-teistycznym, gdzie Bóg w centrum swego zainteresowania stawia człowieka, a tenże ma się jedynie odwzajemnić odniesieniem całej swej doczesności do Transcendencji. Ma to swoje konsekwencje pedagogiczne. Pedagog zajmuje się warunkami i metodami kształcenia osobowości, a więc głównie uwzględnia jej aktywność (miłość), autonomię (wolność), plastyczność (przemiana), zdolność wartościowania (prawda). Według Granata personalizm katolicki w pedagogice będzie mocno podkreślał wychowanie humanistyczne i rozwój samodzielności, będzie wymagał indywidualnego traktowania wychowanków, będzie rozbudzał poczucie odpowiedzialności i honoru. To przekonanie, że człowiek jest nie tylko członkiem narodu, państwa, Kościoła, ale przede wszystkim jest osobą i ma cel realizujący się w wieczności, musi uczuciowo zrosnąć się z psychiką wychowanka.
Pedagogical implications of Vincent Granat’s personalistic humanism
The Servant of God Father. prof. Wincenty Granat was one of the representatives of the Christian personalism mainstream, showing the central role of the human due to the will of God (theological theme) and the ontological uniqueness (philosophical theme). In Granat’s personalist Christian humanism one can observe something that can be conventionally called anthropological-theistic parallelism, where God poses a human in the center of His interest, and the selfsame has only to repay all its temporal reference to the Transcendent. This has some educational consequences. An educator deals with the conditions and methods of personality education, and therefore mainly takes into account its activity (love), autonomy (freedom), plasticity (transformation), and capacity of evaluation (true). According to Granat the Catholic personalism in education will strongly emphasize the humanistic education and the development of self-reliance, will require individual treatment to pupils, and will stimulate sense of responsibility and honour. The belief that a man is not only a member of the nation, the state, the Church, but above all he/she is a person and has an aim to achieve in eternity, must emotionally grow into the ward’s psyche.