Jan Czechowski - Kalos kagathos, czyli o wartościach osobowych w sporcie
Przedmiotem refleksji w niniejszym tekście jest odniesienie do konstytutywnych wartości dobra i piękna w sporcie, a także wartości osobowych w ogóle. Opisana jest tu swoista dyspozycja człowieka: wola, dzięki której reguluje on swoje zachowania, postawy i wysiłki w celu realizacji pewnych zamierzeń i działań. Jej wyrazem jest odwaga, wytrwałość, konsekwencja. Stanowi zatem podłoże i czyni możliwym osiąganie wartości przez osobę, która na swej drodze życiowej napotyka wewnętrzne lub zewnętrzne przeszkody. Poruszając problematykę wartości osobowych, zwłaszcza w odniesieniu do młodych sportowców, nie sposób pominąć pojęcia fair play. Zasada ta określa w powszechnym rozumieniu walkę o zwycięstwo, lecz nie za wszelką cenę, bezdyskusyjne przyjmowanie orzeczeń sędziowskich, uczciwość, bezpośredniość oraz zachowanie nieugiętej, praworządnej postawy nawet w wypadku, gdy inni nie przestrzegają wymagań fair play. Zawodnik musi zatem odznaczać się szacunkiem dla kolegów z zespołu, szacunkiem dla przeciwnika niezależnie od tego, czy się wygrywa, czy też przegrywa i uznaniem go, jako niezbędnego partnera w osiąganiu nadrzędnych ideałów sportu, szacunkiem dla sędziego, okazywanym w dążeniu do współpracy z nim w czasie zawodów i poza nimi. Wartości osobowe człowieka czynnie zaangażowanego w działania sportowe wypływają w dużej mierze ze stopnia uznania przez niego swej własnej wartości jako osoby. Wiedząc, kim jest, jakie wartości sobą prezentuje, jakie są jego mocne strony, ale też będąc świadom swych ułomności, staje się tym samym gotowy do walki z przeciwnościami i zdolny do przeczekania sytuacji patowych. Osoba taka pozytywnie postrzega rzeczywistość, jest w dużym stopniu samodzielna i konsekwentnie realizuje swe zamierzenia. Sportowiec – co zostało w tekście ukazane – mający duże poczucie dowartościowania jest nie tylko pogodnym człowiekiem i otwartym, o dużych walorach osobowych, ale także staje na wysokości zadań, które na polu sportowym od niego się egzekwuje.
Kalos Kagathos – on Personal Values in Sport
An object of the reflection in herein text is the reference to constitutive values of good and beauty in sport, as well as personal values in general. A specific nature of a man is described here: will by which a man controls his reactions, attitudes and efforts in execution of some goals and actions. It is represented by courage, persistence and consequence. It is therefore the grounds and enables reaching the values by a person who faces internal or external obstacles on its way. Raising the issue of personal values, in particular in reference to young sportsmen, one cannot omit the term of fair play. In general the rule defines the struggle for victory but not at all costs, unquestionable referee judgments, honesty, immediacy and maintenance of unbroken, law-abiding attitude in case where others do not follow the fair play requirements. A contestant must then be distinguished by respect for team colleague despite the win or loss and recognition of him or her as a essential partner in achieving overriding sport ideals, respect for a referee represented by the strive to cooperation during competition and afterwards. Personal valueas of a man actively involved in sport undergoings result from the level of recognition of self-esteem as a person. Knowing his or her own, represented values, pros nut also awarnes of cons a person becomes ready for a fight against obstacles and capable of withstanding stalemate situations. Such person wuld perceive reality from the bright side and is independend to the large extend, as well as executes own goals. A sportsman – as presented in the text – with considerable level of self-esteem is not only a cheerful and an open man but also a man of substantial personal values, as well as meets the requirements defined by the sports arena.
Słowa kluczowe:
personal values, wartości osobowe, sprawność fizyczna, igrzyska olimpijskie, the physical fitness, Olympics