Maria Loyola Opiela - Wkład kobiet w rozwój teorii i praktyki wczesnej edukacji w Polsce XIX i XX wieku
Rozwój pedagogiki przedszkolnej jest procesem przechodzenia od doświadczeń praktycznych po unaukowienie edukacji małego dziecka. Jej początki jako subdyscypliny pedagogiki określa się na lata 70-te XX w. Wskazany początek poprzedza jednak ogromny dorobek wielu pokoleń teoretyków i praktyków wychowania. Jest on jedynie elementem procesu, który wciąż trwa. Rzadko jednak zwraca się uwagę na rolę kobiet w tym procesie, a przecież przyczyniły się do kształtowania rodzimej myśli, praktyki i podstaw teorii wczesnej edukacji. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie szczególnego wkładu kobiet bezpośrednio i pośrednio zaangażowanych w edukację małego dziecka w rozwój i doskonalenie podstaw teorii wczesnej edukacji – pedagogiki przedszkolnej.
Development of the Early Childhood Education Theory and Practice in Poland in the 19th and 20th Centuries
The development of preschool education is a process of transition from the practical experience to much more scientific education of a small child. Its origins as a sub-discipline of education are found in the 70s of the twentieth century. Still, this beginning is preceded by the considerable achievements of many generations of education theorists and practitioners. It is only a part of the process that is still ongoing. However, the women's contribution to this process is hardly emphasized, and yet they have contributed to the development of native thought, practice and foundations of the early childhood education theory. The purpose of this article is to show the specific contribution of women, who are directly and indirectly involved in the young child education, as well as development and improvement of the early education theory bases – preschool education.