Karolina Kramkowska - Poszukiwania sensu życia w rodzinie osoby doświadczającej przewlekłych chorób demencyjnych mózgu
Starość i niesamodzielność, jak również dramatyczne zmagania coraz większej liczby rodzin osób ciężko chorych o opiekę nad nimi w warunkach domowych, to problemy, o których mówi się za mało w naukach społecznych. Wzrost chorób demencyjnych prognozują demografowie zarówno w Polsce, jak i w Europie, a ze względu na niejednorodność kliniczną w zakresie objawów i konieczność sprawowania opieki w domu stanowią one szczególne wyzwanie dla opiekunów rodzinnych. Rodzina jest najczęściej głównym podmiotem zmagania się z długoletnią chorobą demencyjną jednego z jej członków. Poczucie odpowiedzialności za bliską osobę w toku sprawowanej opieki i przeżywanie jej emocjonalnego odchodzenia w inną rzeczywistość wpływają na poczucie sensu życia. Tego rodzaju doświadczenia prowadzą opiekunów do refleksji dotyczącej własnej egzystencji i sensu istnienia. Pojawiają się pytania egzystencjalne i duchowe, a często życie całej rodziny i poszczególnych osób zostaje trwale naznaczone znamieniem choroby demencyjnej bliskiego. Specyficzna sytuacja rodzinna, jaką jest współdziałanie z osobą z zaburzeniami poznawczymi i ograniczoną świadomością, prowadzi do nadawania nowych wartości opiece i własnemu życiu. Rozważania o tych zmianach w systemie rodzinnym oraz świecie wartości zostaną podjęte w świetle nowych ról rodzinnych i społecznych we wspólnotach rodzinnych dotkniętych chorobą demencyjną. W rozważaniach na gruncie filozofii wybrani klasycy filozofii egzystencjalnej i personalizmu będą przewodnikami w poszukiwaniu wartości i meta-wartości oraz próbach zrozumienia sensu życia wobec doświadczenia chorób demencyjnych w rodzinie. Badacze i praktycy nauk społecznych, a szczególnie pedagogiki opiekuńczej i pracy socjalnej, potrzebują dalszych badań i praktycznych narzędzi, by pomóc w poszukiwaniu sensu życia w rodzinach dotkniętych chorobą demencyjną jednego z ich członków i praktycznie wspierać opiekunów rodzinnych.
The Search for the Meaning of Life in a Family of a Person Experiencing Chronic Dementia Diseases of the Brain
Old age and dependence, as well as the dramatic struggles of a growing number of families of the seriously ill to care for them at home, are problems which are discussed to rarely in the social sciences. An increase of dementia diseases both in Poland and in Europe is being predicted by demographers. Because of the heterogeneity of clinical symptoms and frequent need to exercise care at home, these diseases pose a particular challenge for family caregivers. The family is the main subject of the struggle with long-term dementia of one of its members. A sense of responsibility for a family member in the course of care and an experience of his/her emotional departure into different reality, affects the meaning of life. This kind of experience leads caregivers to reflect on their own existence and its meaning. There are existential and spiritual questions appearing, and often the whole family or its members are permanently stigmatized with the illness of dementia. The specific situation of a family, which is the interaction with a person with cognitive impairment and limited awareness, leads to adopting new values of care and searching for the sense of life. Considerations about the changes in the family system and the world of values will be analyzed in the light of the new roles of family affected by dementia. The selected classics of existential philosophy and personalism will give a lead in finding values and meta-values and attempting to understand and find the meaning of life in families experiencing dementia of one of their member. Researchers and practitioners of the social sciences and, particularly, childcare education and social work do need further research and practical tools to obtain assistance in the search for the meaning of life in families affected by dementia of one of their members. Tools for practical support for family caregivers are also needed.