2/50 (2022)


Marek Jeziorański - Three-subject Model of the Educational Relationship

The relationship between the educator and the pupil is of fundamental importance in the optimal education of the young person. Therefore, the very process of education and its effectiveness depends on its understanding and structure. In this article, two previous basic models of the educational relationship (single-subject and two-subject) are discussed and a three-subject model is proposed. Its presentation is the primary aim of this article. Based on the study of the sources and our own findings, it was assumed that the following subjects can be distinguished in the proposed model of educational relationship: 1) the external educator “You,” i.e., the educator in the traditional sense; 2) the “I-caller,” i.e., the normative self-image internalised in the pupil; and 3) the “I-(re)called,” i.e., the pupil present ‘here and now’ with all the contexts (biological, psychological, cultural, spiritual, historical and future) that led him to the ‘here and now.’ It is assumed that this particular dialogue which takes place in the space of the pupil’s inner world is by far the most significant in terms of upbringing; hence, the importance of the inner upbringing relationship is highlighted in the three-subject model.

Trójpodmiotowy model relacji wychowawczej

Relacja wychowawcy z wychowankiem odgrywa zasadniczą rolę w optymalnym kształceniu młodego człowieka. Dlatego od jej rozumienia i struktury zależny jest sam proces wychowania oraz jego efektywność. W artykule zasygnalizowano dwa dotychczasowe, podstawowe modele relacji wychowawczej (jednopodmiotowy i dwupodmiotowy) oraz zaproponowano model trójpodmiotowy. Jego prezentacja była zasadniczym celem artykułu. Na podstawie badania źródeł oraz własnych ustaleń przyjęto, że w proponowanym modelu relacji wychowawczej można wyróżnić następujące podmioty: 1) zewnętrzny wychowawca „Ty”, czyli wychowawca w jego tradycyjnym rozumieniu; 2) „Ja-wołające”, czyli zinterioryzowany w wychowanku normatywny obraz samego siebie; oraz 3) „Ja-(po)wołane”, czyli wychowanek „tu i teraz” obecny ze wszystkimi kontekstami (biologicznymi, psychicznymi, kulturowymi, duchowymi oraz historycznymi i przyszłościowymi), które doprowadziły go do „tu i teraz”. Przyjmuje się, że ten szczególny dialog dokonujący się w przestrzeni wewnętrznego świata wychowanka ma zdecydowanie największe znaczenie wychowawcze, stąd też w modelu trójpodmiotowym wyeksponowano znaczenie wewnętrznej relacji wychowawczej.

Pobierz plik PDF.

Słowa kluczowe:

wychowanie, upbringing, educational relationship, relacja wychowawcza, antropologia pedagogiczna, models, educational theory, pedagogical anthropology, modele, teoria wychowania

Podobne artykuły: